روندهای ۱۰ ساله خرید ملک توسط ایرانیان در ترکیه و امارات

در یک دهه‌ی اخیر، ترکیه و امارات به دو مقصد اصلی برای خرید ملک و سرمایه‌گذاری ایرانیان تبدیل شده‌اند. این روند در دوران تحولات اقتصادی و سیاسی ایران شدت گرفته و همزمان با افزایش نوسانات ارزی، تورم داخلی و محدودیت‌های سرمایه‌گذاری در داخل کشور، ایرانیان به‌دنبال مکان‌هایی برای حفظ ارزش دارایی‌ها و کسب درآمد ارزی پایدار بوده‌اند بین این دو کشور خرید خانه در ترکیه برای ایرانیان محبوب تر است. انتخاب این کشورها نه تنها به دلایل اقتصادی بلکه به دلیل امکان اخذ اقامت و فرصت‌های زندگی و تحصیل در محیطی امن نیز صورت گرفته است. در این مقاله، با نگاهی جامع و تحلیلی، روند سرمایه‌گذاری ایرانیان در این دو کشور طی ده سال گذشته را بررسی می‌کنیم و نقش تغییرات قوانین مهاجرتی، نرخ ارز، سیاست‌های اقتصادی و شرایط بازار املاک را در تصمیمات سرمایه‌گذاران مورد تحلیل قرار می‌دهیم.

ترکیه؛ مقصد محبوب برای خرید ملک و اخذ پاسپورت

روند خرید ملک توسط ایرانیان (۲۰۱۵ تا تا جولای 2025)

از سال ۲۰۱۵، خرید ملک توسط ایرانیان در ترکیه روندی رو به رشد داشته است. داده‌های رسمی سازمان آمار ترکیه (TÜİK) نشان می‌دهند که از آغاز دهه ۲۰۱۰ میلادی، علاقه ایرانیان به بازار املاک ترکیه به‌ویژه در شهرهای بزرگ مانند استانبول، آنتالیا و آنکارا به شکل مستمر افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۵، تعداد ملک‌های خریداری‌شده توسط ایرانیان حدود ۷۴۴ واحد بود که آغازگر یک دوره افزایش پیوسته محسوب می‌شود.

در سال‌های بعد، با تثبیت قوانین سرمایه‌گذاری و تبلیغات گسترده در مورد برنامه شهروندی ترکیه، میزان خرید ملک توسط ایرانیان به‌طور قابل توجهی رشد کرد. در سال ۲۰۱۸، با کاهش حداقل مبلغ لازم برای اخذ شهروندی ترکیه به ۲۵۰ هزار دلار، تعداد خریدها به ۳۶۵۲ واحد رسید که نشان‌دهنده جهشی بزرگ در انگیزه سرمایه‌گذاران بود. سال ۲۰۱۹ با بیش از ۵۰۰۰ واحد و سال ۲۰۲۱ با بیش از ۱۰ هزار واحد، اوج تاریخی این روند ثبت شد. این ارقام نشان‌دهنده تأثیر مستقیم سیاست‌های اقامتی و تغییرات نرخ ارز بر تصمیمات سرمایه‌گذاران ایرانی هستند.

تغییرات در قوانین اقامت ترکیه

طرح شهروندی از طریق سرمایه‌گذاری ترکیه از سال ۲۰۱۸ به اجرا درآمد و به ایرانیان امکان می‌داد با خرید ملکی به ارزش حداقل ۲۵۰ هزار دلار، شهروند ترکیه شوند. این برنامه باعث شد که موج جدیدی از سرمایه‌گذاران با اهداف اقامت دائم و پاسپورت، وارد بازار ترکیه شوند. با آغاز بحران کرونا در سال ۲۰۲۰ و نوسانات شدید اقتصادی در ایران، این روند تشدید شد و ایرانیان بیشتری به‌دنبال فرصت‌های امن و سودآور در ترکیه رفتند.

با این حال، افزایش تورم و کاهش ارزش لیر ترکیه در سال‌های بعد موجب شد جذابیت دلاری سرمایه‌گذاری کاهش یابد. به‌عنوان مثال، در سال ۲۰۲۳ تعداد ملک‌های خریداری‌شده توسط ایرانیان به ۴۲۷۲ واحد رسید که نشان‌دهنده کاهش چشمگیر تقاضا نسبت به سال‌های اوج است. در سال ۲۰۲۴ نیز، با تغییر قوانین اقامتی و افزایش حداقل قیمت ملک برای دریافت اقامت، روند سرمایه‌گذاری ایرانیان با کاهش قابل توجهی مواجه شد.

تا ماه جولای 2025 تعداد 835212 خانه توسط اتباع خارجی خریداری شده که از این تعداد 973 خانه توسط ایرانی ها خریداری شده است.

حجم سرمایه‌گذاری ایرانیان در ترکیه

طبق گزارش‌ها، حجم سرمایه‌گذاری ایرانیان در ترکیه بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ حدود ۷ میلیارد دلار برآورد شده است. تمرکز این سرمایه‌گذاری‌ها بیشتر در شهرهای استانبول، آنتالیا و آنکارا بوده و در مناطقی خاص با امکانات رفاهی و دسترسی مناسب به خدمات شهری صورت گرفته است. این سرمایه‌گذاری‌ها نه تنها با هدف اخذ اقامت بلکه به‌عنوان راهکاری برای حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر نوسانات اقتصادی داخل ایران و کسب بازدهی بلندمدت انجام شده‌اند. کارشناسان اقتصادی تأکید می‌کنند که این سرمایه‌گذاری‌ها بخش مهمی از استراتژی‌های خروج سرمایه از ایران را تشکیل داده‌اند.

پاسپورت ترکیه و اقامت  برای ایرانیان

تا سال ۲۰۲۰، بیش از ۵ هزار سرمایه‌گذار خارجی از طریق خرید ملک موفق به دریافت شهروندی ترکیه شدند که بخش قابل توجهی از آن‌ها ایرانیان بوده‌اند. علاوه بر این، هزاران ایرانی از طریق خرید ملک به اقامت موقت یا بلندمدت ترکیه دست پیدا کرده‌اند. با این حال، از سال ۲۰۲۳، افزایش حداقل قیمت ملک برای اخذ اقامت و تغییرات قوانین، روند دریافت اقامت را پیچیده‌تر کرده و خریداران باید با بررسی دقیق و مشاوره حقوقی اقدام کنند تا اقامتشان پایدار بماند.

بستن تبلیغ

امارات (دبی)؛ پناهگاه امن سرمایه ایرانیان

وضعیت سرمایه‌گذاری ایرانیان در امارات

دبی، در دهه گذشته، به مقصد اصلی سرمایه‌گذاری ایرانیان تبدیل شده است. برخلاف ترکیه که امکان اخذ شهروندی از طریق سرمایه‌گذاری وجود دارد، امارات و به‌ویژه دبی، به‌طور رسمی شهروندی اعطا نمی‌کند. اما ارائه ویزای طلایی (Golden Visa) برای سرمایه‌گذاران، نخبگان علمی و متخصصان، فرصت اقامت بلندمدت را فراهم کرده است. این نوع ویزا امکان اقامت ۵ تا ۱۰ ساله برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند و قابلیت تمدید نیز دارد، بنابراین برای ایرانیانی که به دنبال ثبات و حفظ سرمایه هستند، جذاب است.

بر اساس آمار Dubai Land Department، ایرانیان همیشه در میان ۱۰ ملیت برتر خریداران ملک در دبی قرار داشته‌اند. حجم معاملات ملکی ایرانیان در برخی سال‌ها به صدها میلیون دلار رسیده و مناطقی مانند مارینا، جمیرا، داون‌تاون و نخیل از محبوب‌ترین مناطق برای سرمایه‌گذاری بوده‌اند. سرمایه‌گذاران ایرانی به‌ویژه به دنبال پروژه‌های پیش‌فروش و ملک‌های با بازدهی اجاره‌ای بالا بوده‌اند.

چرا دبی جذاب‌تر از همیشه است؟

• ثبات اقتصادی و ارزی بالا: درهم امارات برخلاف لیر ترکیه دارای ثبات قابل توجه است و ایرانیان می‌توانند از نوسانات شدید ارزی و ریسک کاهش ارزش سرمایه جلوگیری کنند.

• امکان مالکیت ۱۰۰٪ برای خارجیان در مناطق فری‌زون: این ویژگی منحصر به‌فرد دبی، امکان مالکیت کامل زمین و ملک توسط خارجیان را فراهم می‌کند و سرمایه‌گذاری را ایمن‌تر می‌سازد.

• بازار اجاره قوی و بازدهی بالا: سرمایه‌گذاری در املاک دبی به دلیل تقاضای بالا برای اجاره و بازدهی مناسب، همواره جذاب است و به‌عنوان یک منبع درآمد دلاری مطمئن محسوب می‌شود.

• دسترسی بانکی و تجاری آسان: دبی به‌عنوان یک مرکز تجاری بین‌المللی، خدمات بانکی، افتتاح حساب و تراکنش‌های مالی آسانی ارائه می‌دهد که برای ایرانیان خارج از کشور بسیار اهمیت دارد.

• محبوبیت بین‌المللی و برند لوکس: دبی به‌عنوان مقصد لوکس زندگی و سرمایه‌گذاری شناخته می‌شود و این موضوع جذابیت آن را برای سرمایه‌گذاران خارجی افزایش داده است.

پیش‌بینی‌های آینده سرمایه‌گذاری ایرانیان در دبی

کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که در سال‌های آینده، روند سرمایه‌گذاری ایرانیان در دبی افزایش خواهد یافت. این رشد به‌ویژه به‌دلیل ثبات اقتصادی، امنیت سرمایه و فرصت‌های بازدهی بالا در پروژه‌های پیش‌فروش و اجاره‌ای است. ایرانیان بیشتر به سمت خرید ملک‌های درآمدزا و پروژه‌های تجاری متمایل خواهند شد و دبی به‌عنوان مقصد مطمئن و جذاب برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت باقی خواهد ماند.

بستن تبلیغ

مقایسه کلی ترکیه و امارات برای سرمایه‌گذاران ایرانی

نتیجه گیری

در یک دهه گذشته، ترکیه و امارات به‌ویژه دبی به دو مقصد اصلی برای سرمایه‌گذاری ایرانیان تبدیل شده‌اند. اگرچه ترکیه فرصت‌های جذاب‌تری برای دریافت شهروندی و قیمت‌های پایین‌تر دارد، اما دبی به‌دلیل ثبات اقتصادی، امنیت سرمایه و بازدهی بالای بازار اجاره در حال تبدیل شدن به مقصد اول سرمایه‌گذاران ایرانی است. برای هر سرمایه‌گذار ایرانی که قصد مهاجرت یا حفظ دارایی‌های خود را دارد، تحلیل دقیق بازار و قوانین کشور مقصد امری ضروری است.